Tết không chỉ là thời gian để sum họp gia đình, thờ cúng tổ tiên, mà còn là dịp để thể hiện tình yêu quê hương, văn hóa và lịch sử của dân tộc. Hãy cùng tìm hiểu về ý nghĩa, phong tục và những hoạt động đặc sắc của Tết Nguyên Đán qua bài viết này.
Ý nghĩa của Tết Nguyên Đán
Tết Nguyên Đán là gì?
Tết Nguyên Đán là tên gọi chính thức của Tết Âm lịch, hay còn gọi là Tết Cả, Tết Ta, Tết Cổ truyền hay đơn giản là Tết, có nghĩa là ngày đầu tiên của năm mới theo lịch âm, được tính theo vận hành của Mặt trăng và Mặt trời.
Tết Nguyên Đán thường rơi vào cuối tháng Giêng hoặc đầu tháng Hai dương lịch, có thể trùng hoặc khác với Tết Dương lịch (hay Tết Tây) của các nước phương Tây, đây là dịp lễ chung của nhiều nước Đông Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mông Cổ, và các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Singapore, Malaysia, Indonesia…
Tại sao lại có Tết Nguyên Đán?
Theo quan niệm của người Việt Nam, mỗi năm mới là một sự khởi đầu mới, một cơ hội để bỏ lại những khó khăn, phiền muộn của năm cũ và mong muốn một năm mới an khang, thịnh vượng và hạnh phúc.Tết Nguyên Đán cũng là dịp để người Việt Nam bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, cha mẹ và người thân đã sinh thành, nuôi dưỡng và giáo dục mình.
- Ngoài ra, Tết Nguyên Đán cũng là thời điểm để người Việt Nam tự hào về quê hương, văn hóa và lịch sử của dân tộc. Tết là dịp để duy trì và phát huy những giá trị truyền thống, những phong tục tập quán đẹp đẽ và độc đáo của Việt Nam.
Phong tục của Tết Nguyên Đán
Chuẩn bị đón Tết
- Trước khi đến ngày Tết, người Việt Nam thường chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho dịp lễ này. Họ dọn dẹp nhà cửa, trang trí cây mai hoặc cây quất (ở miền Bắc), cây đào hoặc cây mai (ở miền Nam), treo băng rôn, lồng đèn, hoa giấy và những vật phẩm mang ý nghĩa may mắn và phú quý.
- Họ cũng mua sắm những thứ cần thiết cho Tết như quần áo mới, bánh chưng, bánh tét, mứt, kẹo, trái cây, hoa quả… Họ cũng chuẩn bị những món ăn truyền thống như thịt kho tàu, giò lụa, nem rán, dưa hành, dưa món…
- Một phong tục quan trọng trước Tết là cúng Táo Quân (hay còn gọi là ông Công ông Táo) vào ngày 23 tháng Chạp. Đây là lễ tạ ơn và tiễn đưa ba vị thần bếp lên trời báo cáo với Ngọc Hoàng về công việc và cuộc sống của gia đình trong năm qua. Người ta thường cúng những món ăn ngon, hoa quả, rượu và cá chép để Táo Quân có phương tiện đi lại. Sau khi cúng xong, người ta thả cá chép xuống sông hoặc ao hồ để Táo Quân lên trời.
Đón giao thừa
- Đêm giao thừa là đêm cuối cùng của năm cũ và đầu tiên của năm mới. Đây là thời khắc quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Họ thường tụ tập cùng gia đình để cùng nhau ăn bữa cơm cuối năm, xem chương trình truyền hình đặc biệt và nghe tiếng pháo hoa nổ rầm rộ.Sau bữa cơm, người Việt Nam thường thực hiện lễ cúng giao thừa để tạ ơn tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành. Họ dọn bàn thờ sạch sẽ, đặt lên đó những món ăn ngon, hoa quả, rượu, hương và nến. Họ cũng treo lên bàn thờ những tờ lịch mới và những tờ tiền âm phủ (hay còn gọi là vàng mã) để biếu cho tổ tiên. Sau khi cúng xong, họ xin lộc từ tổ tiên bằng cách lấy một số tiền âm phủ từ bàn thờ và giấu vào túi áo hoặc ví.
- Một số người còn có thói quen đi chùa vào đêm giao thừa để cầu nguyện cho một năm mới tốt lành. Họ thường chọn những ngôi chùa nổi tiếng hoặc có ý nghĩa đối với mình để đi. Họ mang theo hoa sen, hương nến và quà cúng để dâng lên Phật và các vị Thánh. Họ cũng xin được chúc phúc từ các sư và nhận được những chiếc bánh chưng may mắn.
Đi chơi Tết
- Sau khi qua đêm giao thừa, người Việt Nam bắt đầu đi chơi Tết. Đây là hoạt động vui vẻ và ý nghĩa của dịp lễ này. Người ta thường đi thăm hỏi người thân, bạn bè, hàng xóm và chúc tết nhau những lời hay ý đẹp. Người già thường biếu cho trẻ em những chiếĐược rồi, tôi sẽ tiếp tục viết bài viết cho bạn. Đây là phần tiếp theo của bài viết:
Đi chơi Tết
- Sau khi qua đêm giao thừa, người Việt Nam bắt đầu đi chơi Tết. Đây là hoạt động vui vẻ và ý nghĩa của dịp lễ này. Người ta thường đi thăm hỏi người thân, bạn bè, hàng xóm và chúc tết nhau những lời hay ý đẹp. Người già thường biếu cho trẻ em những chiếc bánh chưng may mắn hoặc những phong bao lì xì có tiền mặt bên trong. Trẻ em cũng được chơi những trò chơi dân gian như bầu cua cá cọp, kéo co, đánh ghen, đu quay, ô ăn quan…
- Ngoài ra, người Việt Nam còn có thói quen đi xem hoa Tết. Đây là một nét văn hóa độc đáo và đẹp mắt của Việt Nam. Mỗi vùng miền có những loại hoa đặc trưng cho Tết như hoa mai ở miền Nam, hoa đào ở miền Bắc, hoa ban ở Tây Bắc, hoa gạo ở miền Trung… Những loài hoa này không chỉ mang lại màu sắc tươi vui cho không khí Tết, mà còn có ý nghĩa phong thủy và tâm linh. Người ta tin rằng những loài hoa này sẽ mang lại may mắn, bình an và sung túc cho gia đình trong năm mới.
- Một số nơi còn tổ chức những lễ hội đặc sắc vào dịp Tết Nguyên Đán. Ví dụ như lễ hội Lim ở Bắc Ninh, lễ hội Gò Công ở Tiền Giang, lễ hội Huế ở Thừa Thiên Huế, lễ hội Bà Chúa Xứ ở An Giang… Những lễ hội này thường có những hoạt động văn nghệ, văn hóa, thể thao và tôn giáo. Người ta tham gia vào những lễ hội này để giải trí, giao lưu và cầu mong cho một năm mới an lành và phát đạt.
- Tết Nguyên Đán là lễ hội truyền thống đậm đà bản sắc Việt Nam. Tết không chỉ là thời gian để sum họp gia đình, thờ cúng tổ tiên, mà còn là dịp để thể hiện tình yêu quê hương, văn hóa và lịch sử của dân tộc. Tết cũng là dịp để người Việt Nam duy trì và phát huy những giá trị truyền thống, những phong tục tập quán đẹp đẽ và độc đáo của Việt Nam.
- Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có được cái nhìn tổng quan và sâu sắc về Tết Nguyên Đán của người Việt Nam.
